Fobia

Strach wywołują określone sytuacje, zjawiska, przedmioty, inne istoty żywe. Najczęściej przyczynami fobii i różnego rodzaju lęków są zamknięte pomieszczenia, sytuacje, duża wysokość, igły, gady i owady. Jednakże praktycznie wszystko może stać się źródłem paraliżującego strachu. Lista fobii jest niezwykle pokaźna, zdaję się, nie mająca końca, można również zaryzykować stwierdzenie, że ile ludzi, tyle może pojawiać się różnych fobii.

Większość fobii rodzi się w okresie dzieciństwa, ale mogą również pojawiać się u dorosłych. Osobom cierpiącym na jakieś poważniejsze fobie, często borykającym się z nimi latami, niemalże na każdym kroku towarzyszy lęk i niepokój.

Fobia, często utrudnia prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie oraz sprawia, że chory podporządkowuje swojej fobii całe swoje życie. Uwaga osoby zmagającej się z jakąś fobią skupia się na ciągłym unikaniu sytuacji czy przedmiotów wywołujących w niej ogromne przerażenie.

Jakie są przyczyny fobii?

Na temat przyczyn powstawania fobii istnieje kilka teorii. Uważa się, że fobie rodzą się we wczesnych latach dzieciństwa. Pojawiają się podczas nieprzyjemnych zdarzeń, których to człowiek doświadcza, będąc jeszcze dzieckiem.

Przykładowo, dziecko było karane przez swoich rodziców czy opiekunów w niewłaściwy sposób (zamykanie w ciemnym pomieszczeniu), co odcisnęło piętno na dziecięcej psychice. W pamięci dziecka mogły zachować się koszmary senne, czy nierozsądne zabawy z innymi dziećmi, które nieraz sprawiają sobie jakieś przykrości.

Przykładowo jakiś dzieciak rzucił pająka na inne dziecko, co wywołało tak silny ładunek emocjonalny, że w późniejszych, dorosłych już latach, taka osoba prawdopodobnie będzie odczuwała paniczny strach przed pająkami. Fobia przed pająkami nosi nazwę arachnofobii – jest niezwykle powszechna wśród ludzkości.

Istnieją również teorie behawiorystyczne. Dziecko poprzez obserwacje rodziców, bądź innych ludzi, samo nabywa lęków i fobii.

Inną przyczyną powstawania fobii może być wypadek, pewna tragiczna sytuacja, w której człowiek za nic w świecie, nie chciałby się ponownie znaleźć. Niekiedy strach towarzyszący jakiemuś przykremu, zagrażającemu życiu ludzkiemu doświadczeniu, nie opuszcza człowieka jeszcze przez wiele lat po tym wydarzeniu.

Często wraca w koszmarach sennych, czy w momencie uruchomienia go przez pewne bodźce przypominające o zdarzeniu z przeszłości.

Terapeuci medycyny alternatywnej formułują jeszcze inną teorię, traktującą pochodzenie fobii jako skutki nieprzyjemnych doświadczeń z poprzednich wcieleń.

Objawy fobii

Objawy i oznaki fobii mogą rozciągać się w skali od łagodnych, będących jedynie niewielkim uczuciem lęku oraz niepokoju do tych drastycznych – niekontrolowany atak niepohamowanej, ogromnej paniki, krzyk i płacz.

Wiadomo, że im bliżej człowiek znajduje się od źródła swoich lęków, tym objawy przybierają na sile. Strach potęguje się również w sytuacji, kiedy osoba cierpiąca na fobie, ma w jakiś sposób uniemożliwioną ucieczkę od czynnika wywołującego przerażenie i uczucie strachu.

Fizyczne objawy fobii:

• przyspieszone bicie serca
• trudności w oddychaniu
• ból i ucisk w klatce piersiowej
• drżenie rąk lub całego ciała (drgawki)
• zawroty głowy
• ból brzucha
• pocenie się
• uderzenia zimna lub gorąca
• cierpnięcie kończyn
• suchość w ustach

Psychiczne objawy fobii:

• niepokój i wszechogarniająca panika
• chęć natychmiastowej ucieczki przed źródłem fobii
• utrata kontroli nad sobą
• uczucie bezsilności wobec swojego irracjonalnego zachowania
• strach o siebie, poczucie, że zaraz stanie się coś złego
• wrażenie zbliżania się do granicy szaleństwa

Pokonać fobie

Dobrą wiadomością jest fakt, że fobie są całkowicie uleczalne. Jest wiele sposobów na pozbycie się całkowicie lub chociażby częściowo nieuzasadnionych lęków z psychiki człowieka. Przede wszystkim liczy się chęć do podjęcia leczenia.

Zrozumienie oraz w pełni uświadomienie sobie swojej fobii jest pierwszym i najważniejszym krokiem do wyleczenia się z niej. Powinno się spróbować zacząć od tak zwanej samopomocy. Jest to nauka stosowania technik relaksacyjnych, z których później można korzystać w sytuacji kryzysowej.

Wiedzę na temat technik relaksacyjnych można czerpać z wielu książek, płyt CD i DVD albo wprost od specjalisty. Istnieją specjalne grupy, w których jest możliwość pogłębianie swojej wiedzy i umiejętności zachowania spokoju i panowania nad swoim strachem. Należy próbować stawać oko w oko ze swoją fobią, kluczem do odniesienia sukcesu jest nie unikanie fobii!

Należy powoli oswajać się ze swoimi lękami. Poprzez stawianie czoła fobii, można przekonać samego siebie, że dana fobia nie musi być przerażająca i przytłaczająca, że można sobie z nią doskonale poradzić. Oczywiście, w zależności od stopnia zaawansowania fobii i charakteru osoby cierpiącej na nią, czas potrzebny do całkowitego wyleczenia może być dłuższy lub krótszy.

Aczkolwiek, nie można się poddawać. Jeżeli fobia jest na tyle poważana, że dana osoba czuje, że sama sobie nie poradzi, warto zgłosić się do dobrego terapeuty. Z pomocą psychoterapii, specjalista może pomóc choremu uświadomić sobie irracjonalność jego lęków i wyprzeć je całkowicie z umysłu.

Dostępne są również na rynku różne środki farmakologiczne, które mogą wspomagać leczenie. Dobrym, naturalnym lekiem, prawie na wszystko, co związane jest z ludzką psychiką i emocjami, może być rozmowa.

O swoich problemach trzeba jak najwięcej mówić! Nie chować i nie dusić ich w sobie. Rozmowa z bliskimi, z rodziną, z przyjacielem, z partnerem, z kimś, do kogo ma się zaufanie, może okazać się pomocna. Nawet jeśli brakuje ochoty na rozmowę, nie powinno się z niej rezygnować.
Roksana Dunka-Piekarska

Autor:

Roksana Dunka - Piekarska

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy fobii